مصاحبه جالب توجه ناصر هادیان با باربارا اسلوین در اندیشکده آتلانتیک

عضو اتاق فکر هسته ای دولت یازدهم: رک بگویم، اگر من بودم، این توافق را امضا نمی‌کردم!/ از بعد کمی آنچه گرفتیم ۳۰-۷۰ هم نیست / برخی امتیازاتی که دادیم برگشت پذیر نیست + فیلم

من جزو آن‌هایی نیستم که می‌گویند این باید ۵۰-۵۰ می‌شد. می‌دانید، اینکه گفته شود باید ۵۰-۵۰ باشد، برای ایرانی که با ۶ قدرت جهانی مذاکره می‌کرد، انتظار زیادی است. اما می‌شود این را از لحاظ کمی مد نظر قرار داد، همان کاری که من در کتاب‌هایم انجام می‌دهم. از بعد کمی، از لحاظ آنچه داده‌ایم و آنچه گرفته‌ایم، به نظر من این حتی ۷۰-۳۰ هم نیست.

 استاد علوم سیاسی و روابط بین‌الملل دانشگاه تهران و یکی از اعضای اصلی اتاق فکر هسته ای دولت یازدهم در نشستی در اندیشکده شورای آتلانتیک، گفت توافق هسته‌ای ایران و ۱+۵، چه از بعد زمانبندی و چه از منظر داده‌ها و ستانده‌ها، سند متوازنی نبود و اگر او به جای مذاکره کنندگان بود این سند را امضاء نمی کرد.

ناصر هادیان استاد علوم سیاسی و روابط بین‌الملل دانشگاه تهران روز دوشنبه در نشستی که در اندیشکده شورای آتلانتیک برگزار شد، در گفتگو با باربارا اسلوین با بیان عباراتی جالب توجه به تشریح نقاط ضعف برنامه جامع اقدام مشترک پرداخت و گفت اگر او بود، چنین توافقی را امضا نمی‌کرد.

 

وی که پیش از این نیز به عنوان مدافع توافق در رسانه ملی حاضر شده بود، با بیان اینکه ۴ معیار را برای سنجش توافق در نظر دارد، گفت سند به دست آمده، بر اساس این معیارها سندی متوازن نیست و آنچه که ایران گرفته و آنچه که ستانده، معادل یکدیگر نیست.

در ادامه متن کامل این بخش از اظهارات وی آمده است:

 

من برای ارزیابی توافق، ۴ معیار را در نظر می‌گیرم؛ این چهار معیار عبارتند از زمانبندی، وزن راهبردی آنچه داده شده و آنچه دریافت شده، ترکیب راهبردی آنچه داده و آنچه گرفته شده و چهارم مسئله بازگشت‌پذیری و غیرقابل بازگشت بودن.

 

در مورد زمانبندی، آنچه مد نظر من است، نقد در برابر نقد و نسیه در برابر نسیه. وقتی صفحات سند را مرور می‌کنید، می‌بینید که در زمینه زمانبندی، امتیازاتی که ایران داده است، بسیار بیشتر است. ما باید ۲۰۰۰ سانتریفیوژ از فردو حذف کنیم، ما باید ۱۳۰۰۰-۱۲۰۰۰ سانتریفیوژ از نطنز حذف کنیم، ما باید حدود ۱۱۰۰۰ کیلوگرم از اورانیوم غنی‌شده خود را رقیق کرده یا آن‌ها را خارج کنیم، ما باید رآکتور اراک را متحول کنیم، ما باید به سوالات آژانس در مورد ابعاد احتمالی نظامی پاسخ دهیم. ما باید همه این کارها را انجام دهیم و بعدا آژانس باید بگوید که "من راضی شدم."پس از آن است که تحریم‌ها می‌تواند تعلیق شود.

 

رک بگویم، اگر من بودم، این توافق را امضا نمی‌کردم، من برای توافق دیگری مذاکره می‌کردم. اگر آژانس اعلام کرد که "من راضی نشدم" چه؟ اگر کنگره به اکثریت دو سومی لازم برای جلوگیری از انجام تعهداتی که رئیس‌جمهور ملزم شده، دست یافت چطور؟ بنابراین، اگر من بودم اینطور مذاکره می‌کردم که می‌گفتم ما این ۲۰۰۰ سانتریفیوژ را از فردو حذف می‌کنیم و شما هم فلان تحریم‌ها را بردارید، ما ۵۰۰۰ سانتریفیوژ را برمی‌داریم و شما هم فلان کار را انجام دهید. خوب من به این دولت خوش بین هستم و به آن اعتماد دارم، اما همان طور که شما هم می‌گوئید، این (توافق) نباید بر اساس اعتماد باشد، بلکه باید بر اساس روش‌های مختلف راستی‌آزمایی و روش‌های مختلف پیشبرد موضوعات باشد.

 

شماره ۲، وزن راهبردی آنچه داده و آنچه گرفته شد. من جزو آن‌هایی نیستم که می‌گویند این باید ۵۰-۵۰ می‌شد. می‌دانید، اینکه گفته شود باید ۵۰-۵۰ باشد، برای ایرانی که با ۶ قدرت جهانی مذاکره می‌کرد، انتظار زیادی است. اما می‌شود این را از لحاظ کمی مد نظر قرار داد، همان کاری که من در کتاب‌هایم انجام می‌دهم. از بعد کمی، از لحاظ آنچه داده‌ایم و آنچه گرفته‌ایم، به نظر من این حتی ۷۰-۳۰ هم نیست.

 

البته آنچه برای شخص من از اهمیت بیشتری برخوردار است، وزن راهبردی نیست، بلکه ترکیب راهبردی آن چیزی است که داده و گرفته شده است. من شخصا ترجیح می‌دادم که ۳ آبشار از سانتریفیوژ نسل دوم داشتیم که در فردو غنی‌سازی می‌کرد و دیگر اراک و نطنز را به طور کامل تعطیل می‌کردیم. اما ما الان ۵۰۰۰، ۵۰۴۹ سانتریفیوژ نسل اول در نطنز داریم که مدل‌های بسیار بسیار قدیمی هستند. به همین دلیل است که من به ترکیب راهبردی آنچه که داده و آنچه که گرفته شده، انتقاد دارم.

 

اما شما در طرف آمریکایی، چهار مبنا داشتید که مذاکرات را بر اساس آن پیش می‌بردید. اولا، چهار مسیر برای رسیدن به بمب وجود داشت، که شما آن را بستید. همچنین مسئله شناسایی بود، به همین خاطر هم شما به دنبال ساختار راستی‌آزمایی بسیار قدرتمندی بودید که فراتر از پروتکل الحاقی است، چراکه چند مسئله فراتر از پروتکل وجود دارد، نه فقط پروتکل الحاقی، بلکه فر